Χρονολογία
Αρχαϊκή Εποχή, Βυζαντινή Εποχή, Ελληνιστική Eποχή, Κλασική Εποχή, Προϊστορική Εποχή, Πρώιμη Εποχή Σιδήρου, Ρωμαϊκή Eποχή
Τοποθεσία
Ευρωπός

Τα αρχαιότερα λείψανα κατοίκησης της αρχαίας Ευρωπού εντοπίζονται στις παρυφές του σημερινού χωριού, σε τούμπα με οικιστικά κατάλοιπα προϊστορικών χρόνων. Κατά την κλασική εποχή η πόλη της Ευρωπού αποτελούσε ένα από τα πλέον αναπτυγμένα πολίσματα. Για τον λόγο αυτό ο βασιλιάς της Θράκης Σιτάλκης προσπάθησε να την καταλάβει τον 5ο αι. π. Χ. Τα τεράστια πιθάρια, που αποκαλύφθηκαν σε σπίτια, μαρτυρούν την οικονομική της ευμάρεια και την αφθονία των προϊόντων της γης της. Η έρευνα των νεκροταφείων προσφέρει απτά τεκμήρια των θρησκευτικών αντιλήψεων, των ταφικών τελετουργικών πρακτικών και της κοινωνικής διαστρωμάτωσης της εποχής. Η αποκάλυψη μιας ελληνιστικής συστάδας τάφων, ενός μακεδονικού, ενός κιβωτιόσχημου και μιας θήκης, με χρυσά κτερίσματα, μαρτυρεί την ύπαρξη εταίρων, μελών δηλαδή της μακεδονικής αριστοκρατίας, στην κοινωνία της Ευρωπού, όπως φαίνεται και από την ανακάλυψη του ταφικού τύμβου της Μεσιάς. Τα ευρήματα των απλών ρωμαϊκών κεραμοσκεπών τάφων αποδεικνύουν την ομοιογένεια των ταφικών εθίμων και πρακτικών με ολόκληρη την υπόλοιπη Μακεδονία.

 

Η Ευρωπός υπήρξε γενέτειρα του Σελεύκου Α΄ Νικάτορα, του σημαντικότερου των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ιδρυτή της θρυλικής δυναστείας των Σελευκιδών. Ο επισκέψιμος χώρος είναι σχεδόν σε επαφή με την «τράπεζα», όπου βρίσκεται η αρχαία πόλη, και περιλαμβάνει τμήμα του νεκροταφείου, καθώς και το Κέντρο Ενημέρωσης των επισκεπτών, με εποπτικό υλικό για την Ευρωπό και βίντεο για τον Σέλευκο Α΄. Στους ρωμαϊκούς και παλαιοχριστιανικούς χρόνους, η αλματώδης ανάπτυξη της πόλης είναι έκδηλη στα ταφικά της μνημεία. Από τα εντυπωσιακότερα ευρήματα είναι οι μνημειακοί καμαροσκέπαστοι υπόγειοι μονοθάλαμοι ή διθάλαμοι τάφοι με οικογενειακό χαρακτήρα, από τους οποίους προέρχονται αξιόλογα κοσμήματα, γλυπτά, επιγραφές και νομίσματα, συνδεόμενα ορισμένα εξ αυτών με σημαντικές μορφές όπως ο ευεργέτης της πόλης Μάρκος Μινούκιος Ρούφος και ο Ρωμαίος αξιωματούχος και συνεργάτης Μάρκου Αντώνιου στη ναυμαχία του Άκτιου, Μάρκος Ιστήιος. Σημαντική είναι, επίσης, η τρίκλιτη, κοιμητηριακή βασιλική, κοντά στους μνημειακούς τάφους, η οποία, συνδέεται με σημαντικά πρόσωπα της πόλης.  Στα ΝΔ του λόφου της αρχαίας πόλης, αμέσως έξω από τα τείχη, σώζεται υστερορωμαϊκός κλίβανος (3ος – 4ος αι. μ.Χ.). Από τον σχεδόν τετράγωνου σχήματος κλίβανο, διασώθηκε ο χώρος καύσης. Στο μέσον της ανατολικής πλευράς του ανοίγεται το στόμιο, πάνω από το οποίο ήταν τοποθετημένα από τον κεραμέα δύο αποτροπαϊκά πήλινα ειδώλια για εκφοβισμό των κακών πνευμάτων κατά τη διάρκεια της όπτησης.

Φωτογραφίες