Ταφικός τύμβος Μεσιάς

Ο ταφικός τύμβος Μεσιάς, που ανήκε στην ύπαιθρο χώρα της αρχαίας Ευρωπού, βρίσκεται ένα χιλιόμετρο νότια από την αρχαία πόλη και ένα χιλιόμετρο δυτικά της σύγχρονης κοινότητας Μεσιάς. Αποτελεί ταφικό μνημείο επιφανούς κατοίκου της περιοχής, κατασκευάστηκε επί του αρχαίου οδικού άξονα Πέλλας – Ευρωπού και περιλαμβάνει ταφικό συγκρότημα από δύο μνημειακούς τάφους. Ο παλαιότερος είναι κιβωτιόσχημος, με οριζόντια κάλυψη, και χρονολογείται στο β΄ μισό του 4ου αι. π. Χ.

Στον βόρειο τοίχο του κατασκευάστηκαν δύο ορθογώνιες θήκες, ενώ κάτω από αυτές υπήρχε βάση για την τοποθέτηση νεκρικής κλίνης. Στη στενή ανατολική πλευρά του διασώζεται θυραίο άνοιγμα. Ανατολικά και σε επαφή με τον πρώτο αποκαλύφθηκε δεύτερος, νεότερος,  μονοθάλαμος μακεδονικός τάφος, ο οποίος, σύμφωνα με τα ευρήματα,  χρονολογείται στο τέλος 4ου/αρχές 3ου αι. π. Χ. Η είσοδός του είναι στην ανατολική πλευρά και σε αυτόν οδηγούσε δρόμος. Στο εσωτερικό του αποκαλύφθηκε πήλινη επιμήκης κατασκευή, για τη στήριξη νεκρικής κλίνης. Η πρόσοψη του τάφου καλύπτεται με λευκό κονίαμα.